- Geopolitiek, hoge inflatie en stijgende rentes hebben directe invloed op je portemonnee.
- De oorlog in Oekraïne jaagt energieprijzen verder op en hypotheekrentes zijn flink in beweging gekomen.
- Business Insider houdt, in samenwerking met nieuwsapp Upday, elke maand zeven prijzen bij die van belang zijn voor de waarde van je bezittingen en die je maandelijkse uitgaven beïnvloeden.
- Lees ook: Nieuwe recordprijzen voor benzine – en het kan nog hoger, als olieprijzen verder oplopen
Oorlog in Oekraïne en de daarmee samenhangende onrust op de beurs en energiemarkten raken je portemonnee in februari. Maar dat is niet het enige. Rentes op de financiële markten zijn omhoog gekropen en dat heeft deze maand voor de sterkste wekelijkse stijging van de hypotheekrentes sinds kredietcrisis gezorgd.
Aangezien het conflict in Oekraïne verder lijkt te escaleren, blijft het ook de vraag wat er met de beurs gaat gebeuren. Over het algemeen brengen geopolitieke conflicten onzekerheid met zich mee en daar houden beleggers niet van. Hierbij is ook van belang of sanctiepakketten van westerse landen energieprijzen en de inflatie verder zullen opdrijven.
Het conflict in Oekraïne heeft al invloed op de olieprijs, die op een zeer hoog niveau ligt en mogelijk verder kan stijgen. Dat heeft directe gevolgen voor onder meer de benzineprijs, die dit weekend een nieuw record bereikte in Nederland.
Business Insider houdt, in samenwerking met nieuwsapp Upday, elke maand zeven prijzen bij die van belang zijn voor de waarde van je bezittingen en die je maandelijkse uitgaven beïnvloeden. Hoe staat het met de waarde van je huis, de hypotheekrente, energierekening, benzine- en dieselprijzen, aandelen en je spaargeld?
Bekijk hieronder de Blik op je Geld van februari 2022:
Download hier de app voor Upday Nieuws
Huizenprijs: stevige stijging zetten door
De Nederlandse huizenprijzen gaan steeds harder omhoog. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) overtrof de prijstoename in januari die van december. En in die maand was al sprake van de sterkste prijsstijging in meer dan veertig jaar.
Voor een bestaande koopwoning moest afgelopen januari gemiddeld bijna 435.000 euro neergeteld worden. Dat is dik 21 procent meer dan in dezelfde maand een jaar eerder en de sterkste toename sinds het statistiekbureau in 1995 begon met het in de huidige vorm bijhouden van de cijfers.
De laatste keer dat er in een kwartaal sprake was van een hogere prijsstijging dan afgelopen maand, was in de jaren zeventig toen de overheid het kopen van een huis erg stimuleerde.
Dit soort stijgingen betekent dat het effect van de stijgende hypotheekrentes nog niet te zien in de ontwikkeling van de huizenprijs. Een hogere hypotheekrente zorgt ervoor dat het kopen van een huis duurder is, wat de vraag naar woningen zou moet remmen.
Hypotheekrente: grootste stijging sinds kredietcrisis
Medio februari hebben geldverstrekkers massaal de hypotheekrente verhoogd. In de bovenstaande grafiek van financieel intermediair De Hypotheekshop is de gemiddelde stijging van de hypotheekrente te zien in de tweede week van februari, die vergelijkbaar is met wat er in 2008 gebeurde.
Met twee weken van gemiddelde stijgingen van zo'n 0,2 procentpunt is de gemiddelde hypotheekrente deze maand in totaal met ongeveer een half procentpunt opgelopen.
De druk op geldverstrekkers om forse renteverhogingen door de voeren, is flink toegenomen. Dit heeft te maken met de stijging van de rentes op de financiële markten. Zo is de marktrente voor de 10-jarige Nederlandse staatslening inmiddels ruim 0,5 procentpunt hoger dan begin dit jaar.
Toch is het belangrijk om te beseffen dat de hypotheekrente vooralsnog op een zeer laag niveau staat, in vergelijking met de rentestanden van tien jaar geleden. Destijds waren hypotheekrentes van 4 procent tot 6 procent gebruikelijk.
De combinatie van de lage hypotheekrente en de almaar stijgende huizenprijzen zorgt dat de aflossingsvrije hypotheek vooral onder jonge huizenkopers en woningeigenaren snel aan populariteit wint, meldde De Hypotheekshop deze maand. De relatief lage maandlasten van aflossingsvrije hypotheken spelen hierbij een belangrijke rol.
Lees meer: Een aflossingsvrije hypotheek afsluiten: doen of niet doen? Dit zijn 3 voordelen en 5 nadelen
Sparen: koopkrachtverlies door hoge inflatie houdt aan
De prijzen van goederen en diensten stijgen sinds enkele maanden met een ongekend snel tempo. De inflatie in Nederland is in januari opgelopen naar 6,4 procent op jaarbasis, het hoogste niveau in meer dan 40 jaar. In december werd nog een inflatie van 5,7 procent gemeten.
De forse stijging van het prijspeil lijkt nog wel even aan te houden. Zo schat president Klaas Knot van De Nederlandsche Bank (DNB) dat de periode met verhoogde inflatie nog meer dan een jaar zal duren.
Dat is slecht nieuws voor spaarders, die amper nog wat verdienen op de spaarrekening. De hoogste variabele spaarrente is ondertussen nog maar 0,05 procent, blijkt uit gegevens van de site spaarinformatie.nl. Zet je spaargeld vijf jaar vast, dan krijg je maximaal 0,85 procent rente en de hoogste depositorente is die van 10 jaar vast, waar je 0,9 procent rente krijgt.
Het grote verschil tussen de inflatie en spaarrentes zorgt ervoor dat de koopkracht van spaargeld afneemt. Als prijzen van goederen en diensten in een jaar met bijna 6 procent stijgen, terwijl daar bijna geen rentevergoeding tegenover staat op spaargeld, kun je na een jaar met 100 euro een kleinere hoeveelheid spullen kopen.
Het feitelijke koopkrachtverlies voor spaarders met meer dan 50.000 euro aan vermogen is nog groter, vanwege de belastingheffing in box 3. Voor spaargeld boven de vrijstelling van 50.000 euro geldt een fictief jaarlijks rendement waarover de fiscus belasting heft. Voor het vermogensdeel tussen de 50.000 euro en 100.000 euro gaat het om een effectieve heffing van ongeveer 0,6 procent.
Deze 'spaartaks' gaat echter wel op de schop. Meer weten? 5 cruciale vragen over de vermogensbelasting in box 3: compensatie voor spaartaks, belastingaangifte 2021 en hoe verder?
Beurs: onrust door de Russische invasie in Oekraïne
De invasie van Rusland in Oekraïne gaat gepaard met flinke nervositeit op financiële markten. Begin deze week kozen beleggers voor 'vluchtheuvels' zoals goud, staatsobligaties, de Amerikaanse dollar en de Zwitserse Frank.
Aandelenbeurzen zakten aanvankelijk verder weg toen de Russische inval in Oekraïne donderdag van start ging, maar herstelden daarna weer aan het eind van de week. Dit had mede te maken met het feit dat sanctiepakketten van westerse landen de levering van aardgas en olie uit Rusland vooralsnog ontzien, waardoor het economische effect beperkt is.
De vraag is bijvoorbeeld of Rusland alsnog wordt uitgesloten van het internationale betalingssysteem SWIFT, wat zwaardere gevolgen zou hebben.
Per saldo is de AEX-index op weekbasis op een ongeveer gelijke stand uitgekomen, maar voor 2022 als geheel staat nog wel een daling van 9 procent op de borden. Beursexperts Michael Nabarro en Gökhan Erem geven dan ook aan dat het spel nog niet is gespeeld.
Lees ook: Is de bodem op de beurs gezet? Oekraïne-crisis kan verraderlijk uitpakken voor beleggers
Maar wat kun je als belegger doen om zich tegen de potentiële klappen op de beurs, veroorzaakt door spanningen in Oekraïne, in te dekken? Kenners bij UBS Global Wealth Management geeft drie manieren waarmee je je portefeuille kunt beschermen tegen geopolitieke risico's.
Tanken: prijzen benzine en diesel blijven klimmen
Olieprijzen zijn vanwege de oorlog in Oekraïne naar het hoogste punt in acht jaar gestegen, waarbij een vat Brent-olie deze week even boven de 100 dollar noteerde
Deze prijsstijgingen komen bovenop de opwaartse trend die de olieprijzen waren ingeslagen, veroorzaakt door toenemende vraag die niet vervuld wordt door de OPEC-landen en Rusland.
Als de kloof tussen de daadwerkelijke olieproductie en de energievraag aanhoudt, zullen de spanningen aan de aanbodkant toenemen, waardoor de olieprijzen mogelijk verder zullen stijgen. Dit voorspelt het Internationaal Energie Agentschap (IEA), dat de meeste grote economieën adviseert.
Daarnaast zal de situatie in Oekraïne een belangrijke rol spelen in de ontwikkeling van de olieprijzen, omdat die kan zorgen voor disruptie van het olie-aanbod vanuit Rusland.
De ontwikkelingen op de oliemarkt weerspiegelen zich met enige vertraging ook in de prijzen van benzine en diesel, die blijven hard stijgen.
Een liter ongelode benzine kostte op 21 februari gemiddeld 2,06 euro, blijkt uit data van tankpasaanbieder Travelcard die het CBS bijhoudt. De benzine is daarmee duurder dan tijdens de vorige piek medio november. Voor een liter diesel betaalde je op 14 februari gemiddeld 1,75 euro.
Vaste stroomprijs: geen veranderingen sinds januari
De stijging van prijzen voor stroom en gas is in februari op een zeer hoog niveau gestabiliseerd.
Zo is de gemiddelde stroomprijs voor 1 jaar vast in februari blijven hangen op het niveau van 34 cent per kWh dat in januari werd bereikt. Dit is exclusief overheidsheffingen. Op jaarbasis gaat dit om een stijging van liefst 421 procent, blijkt uit data van financiële vergelijker Pricewise.
De gemiddelde stroomprijs voor variabele contracten ligt op een vergelijkbaar niveau als de gemiddelde prijs voor 1 jaar vast.
Pricewise signaleert dat er nauwelijks tariefwijzigingen zijn doorgevoerd door energieleveranciers in februari. "De kans dat maart een nog meer verslechterd beeld zal laten zien wat betreft de prijsontwikkeling behoort zeker tot de mogelijkheden", zegt energiespecialist Tomas Bleker van Pricewise.
We kijken overigens naar de kale prijzen exclusief belastingen. Bij een kale stroomprijs van 34 cent per kWh voor variabele contracten moet je nog nog 8 cent aan energiebelasting en de milieubelasting ODE optellen, plus de btw van 21 procent, om tot de prijs inclusief belastingen te komen.
Vaste gasprijs: contract met vast tarief voordeliger dan variabel
Gasprijzen zijn ook nog steeds bijzonder hoog. In februari is het 1-jaarstarief exclusief belastingen blijven hangen op gemiddeld 1,37 euro per kuub.
Het variabele tarief zit daar dicht bij met een gemiddelde prijs van afgerond 1,30 euro per kuub. Het tarief voor 1 jaar vast ligt dus iets lager dan het gemiddelde variabele tarief voor aardgas.
Nu er in Oekraïne daadwerkelijk oorlog is uitgebroken, zijn gasprijzen op groothandelsmarkten weer sterk gestegen. De kans op disruptie van Russische gasleveranties aan Europa is significant toegenomen.
Waar de huidige gasprijzen al als absurd hoog worden ervaren, ligt nu de mogelijkheid open dat het eind van de prijsstijgingen nog niet in zicht is.
Lees meer over geldzaken:
- Belastingaangifte 2021: aftrekposten in box 3 voor je spaargeld en beleggingen – plus: hoe zit het met compensatie?
- 4 crypto-analisten bespreken het risico van een verdere daling van de bitcoin door geopolitieke onrust én een forse renteverhoging in de VS
- Belastingaangifte 2021: hier moet je op letten als je bitcoin of andere cryptomunten bezit